ತದ್ದಿತಾಂತಗಳು
=====================
" ಕನ್ನಡ ಭಾಷಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವಲ್ಲಿ ಈ "ತದಿತಾಂತಗಳು" ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತವೆ, ಇವು "ಸಾಧಿತ ನಾಮ" ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿವೆ. "ಸಾಧಿತ ನಾಮ" ಎಂದರೆ, *ಎರಡು ಪದಗಳು ಕೂಡಿ ಹೊಸ ಪದವನ್ನು ಸಿದ್ಧಗೊಳಿಸುವುದಾಗಿದೆ*,
" *ನಾಮಪ್ರಕೃತಿಗಳಿಗೆ ತದ್ಧಿತ ಪ್ರತ್ಯಯಗಳು ಹತ್ತಿ* ತದ್ದಿತಾಂತ ಪ್ರತ್ಯಗಳು ಆಗುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ 3 ಪ್ರಕಾರಗಳು👇
1) *ತದ್ದಿತಾಂತ ನಾಮ*,
2) *ತದ್ಧಿತಾಂತಾ ಭಾವನಾಮ.*
3) *ತದ್ದಿತಾಂತ ಅವ್ಯಯ*
♦️ *ತದ್ದಿತಾಂತ ನಾಮ*,
👉" ನಾಮಪ್ರಕೃತಿ ಗಳಿಗೆ, *ಗಾರ, ವಂತ, ಇಗ, ಅಡಿಗ, ಆರ,ಕಾರ, ಇಕ,* ಮುಂತಾದ ಪ್ರತ್ಯಗಳು ಹತ್ತಿ ತದ್ದಿತಾಂತ ನಾಮ ಗಳಾಗುತ್ತವೆ,
🔹ಉದಾಹರಣೆ👇
1) "ಗಾರ"= *ಕೊಲೆಗಾರ, ಮೋಸಗಾರ, ಛಲಗಾರ, ಕಲೆಗಾರ*, etc
2) "ವಂತ"= *ಹಣವಂತ, ಸಿರಿವಂತ, ಬುದ್ಧಿವಂತ, ರೂಪವಂತ,* etc
3) "ಇಗ"= *ಕನ್ನಡಿಗ, ಕಬ್ಬಿಗ, ಗಾಣಿಗ, ಲೆಕ್ಕಿಗ,* etc
4) "ಅಡಿಗ"= *ಹೂವಾಡಿಗ, ಹಾವಾಡಿಗ,* etc
5) "ಆರ್"= *ಕುಂಬಾರ, ಚಮ್ಮಾರ, ಪತ್ತಾರ, ಕಂಬಾರ.* etc
6)"ಕಾರ್"= *ವಚನಕಾರ, ಓಲೆಕಾರ, ಚಿತ್ರಕಾರ,* etc
7) "ಇಕ"= *ಸೈನಿಕ, ಕ್ಷೌರಿಕ, ನಾವಿಕ,* etc
🔹ತದ್ದಿತಾಂತ ನಾಮ ಗಳಲ್ಲಿ *ಸ್ತ್ರೀ ವಾಚಕಪದಗಳು*👇
1) "ಇತಿ"= *ಕನ್ನಡತಿ*
( ಕನ್ನಡ+ಇತಿ= ಕನ್ನಡತಿ "ಲೋಪ ಸಂಧಿ")
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿತಿ( ಬ್ರಹ್ಮನ+ಇತಿ= ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿತಿ "ಲೋಪ ಸಂಧಿ")
2)"ಇತ್ತಿ"= *ಹೂವಾಡಗಿತ್ತಿ*
( ಹೂವಾಡಿಗ+ ಇತ್ತಿ=ಹೂವಾಡಗಿತ್ತಿ. "ಲೋಪ ಸಂಧಿ")
*ಹಾವಾಡಗಿತ್ತಿ*( ಹಾವಾಡಿಗ+ ಇತ್ತಿ=ಹಾವಾಡಗಿತ್ತಿ, "ಲೋಪ ಸಂಧಿ")
3)"ಗಿತ್ತಿ"= *ಅಗಸಗಿತ್ತಿ*( ಅಗಸ+ ಗಿತ್ತಿ= ಅಗಸಗಿತ್ತಿ. "ಲೋಪ ಸಂಧಿ")
4)"ತಿ"= *ಗೌಡತಿ*( ಗೌಡ+ತಿ= ಗೌಡತಿ)
*ಗೊಲ್ಲತಿ*( ಗೊಲ್ಲ+ತಿ= ಗೊಲ್ಲತಿ. )
5)"ಇ"= *ಅರಸಿ*( ಅರಸ+ಇ= ಹರಸಿ) ( ಅಗಸ+ಇ= ಅಗಸಿ)
6)"ಎ"= *ಜಾಣೆ*( ಜಾಣ+ಎ=ಜಾಣೆ)
ನಲ್ಲ+ಎ= *ನಲ್ಲೆ*)(ಬುದ್ದಿವಂತ+ಎ= *ಬುದ್ಧಿವಂತೆ*)
=====================
🌟 *ತದ್ದಿತಾಂತ ಭಾವನಾಮ*👇
👉" ನಾಮಪ್ರಕೃತಿ ಗಳಿಗೆ ಭಾವಾರ್ಥದಲ್ಲಿ ತದ್ಧಿತ ಪ್ರತ್ಯಯಗಳು ಹತ್ತಿ ತದ್ದಿತಾಂತ ಭಾವನಾಮಗಳು ಆಗುತ್ತವೆ."
*ತನ, ಇಕೆ, ಫು, ಮೆ, ಉ* ಪ್ರತ್ಯಗಳು ಹತ್ತುತ್ತವೆ.
🔹 ಉದಾಹರಣೆ👇
1) "ತನ"= *ಸುಳ್ಳತನ, ಕಳ್ಳತನ, ಮೋಸತನ, ಜಾಣತನ. ಸಿರಿತನ, ಬಡತನ* etc
2)"ಇಕೆ"= *ಗೌಡಿಕೆ,ಹಣವಂತಿಕೆ, ಸಿರಿವಂತಿಕೆ, ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ,* etc
3)"ಫು"= *ಕಪ್ಪು, ಬಿಳಿಪು, ನುಣುಪು, ಇಂಪು*, etc
4)"ಮೆ"= *ಹಿರಿಮೆ, ಕಿರಿಮ, ಜಾಣ್ಮೆ, ನಲ್ಮೆ. ತಾಳ್ಮೆ, ದುಡಿಮೆ,* etc
5)"ಉ"= *ಕುಂಟು. ಕಿವುಡು, ಕುರುಡು,* etc
=====================
🌹 *ತದ್ದಿತಾಂತ ಅವ್ಯಯ*
👉" ನಾಮಪ್ರಕೃತಿಗಳಿಗೆ ಅವ್ಯಯದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ತದ್ದಿತಾಂತ ಪ್ರತ್ಯಯಗಳು ಹತ್ತಿ ತದ್ದಿತಾಂತ ಅವ್ಯಯಗಳು ಆಗುತ್ತವೆ,
✍️ *ತನಕ, ವರಗೆ, ಆಗಿ, ಇಂತ, ಅಂತೆ, ಸಲುವಾಗಿ,ಓಸ್ಕೊರ, ಮಟ್ಟಿಗೆ,*
🔹 ಉದಾಹರಣೆ👇
1) "ತನಕ"= *ಮನೆಯತನಕ, ಶಾಲೆಯತನಕ, ಊರಿನ ತನಕ. ತೋಟದತನಕ.* etc
2)"ವರಗೆ"= *ಮನೆಯವರೆಗೆ. ಶಾಲೆಯವರೆಗೆ, ತೋಟದ ವರೆಗೆ*. etc
3)'ಆಗಿ"= *ನಿನಗಾಗಿ. ನನಗಾಗಿ, ಅವರಿಗಾಗಿ, ಅವಳಿಗಾಗಿ,* etc
4)"ಇಂತ"= *ನಿನಗಿಂತ, ಅವರಿಗಿಂತ, ದೇವರಿಗಿಂತ, ತಾಯಿಗಿಂತ, ತಂದೆಗಿಂತ*, etc
5) "ಅಂತೆ"= *ರಾಮನಂತೆ, ಸೀತೆಯಂತೆ, ನಿನ್ನಂತೆ, ನನ್ನಂತೆ, ತಾಯಿಯಂತೆ.* etc
6) "ಸಲುವಾಗಿ"= *ಮನೆಯ ಸಲುವಾಗಿ, ಊರಿನ ಸಲುವಾಗಿ, ನಿನ್ನ ಸಲುವಾಗಿ, ನನ್ನ ಸಲುವಾಗಿ*, etc
7)"ಓಸ್ಕೊರ"= *ನಿನಗೋಸ್ಕರ, ನನಗೋಸ್ಕರ, ಶಾಲೆಗೋಸ್ಕರ*. etc
8) "ಮಟ್ಟಿಗೆ"= *ನಿನ್ನ ಮಟ್ಟಿಗೆ, ನನ್ನ ಮಟ್ಟಿಗೆ, ಅದರ ಮಟ್ಟಿಗೆ, ದೇಶದ ಮಟ್ಟಿಗೆ,* etc
0 Comments